Συχνά, έχουμε την τάση ως ενήλικες να πιστεύουμε ότι τα παιδιά δεν είναι τόσο ικανά στο να επεξεργάζονται και να κατανοούν τα συναισθήματα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Νομίζουμε πως, αποφεύγοντας να συζητάμε μαζί τους για καταστάσεις και σκέψεις που μπορεί να τους δημιουργούν αρνητικά ή λιγότερο ευχάριστα συναισθήματα, με αυτό τον τρόπο τα προστατεύουμε. Ωστόσο, οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη μας τον τεράστιο αριθμό ερεθισμάτων που τα παιδιά απορροφούν καθημερινά. Έτσι,  από αρκετά νωρίς τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν τον τρόπο να αναγνωρίζουν και να επικοινωνούν τα συναισθήματά τους. Σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης όπου τα συναισθήματα του καθενός συζητούνται ανοιχτά, τα περισσότερα παιδιά θα εκφράσουν ελεύθερα τα συναισθήματά τους και θα αποκτήσουν με αυτόν τον τρόπο ενσυναίσθηση και για τους γύρω τους.

Όλα τα παιδιά, χάρη στην ταχεία ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, καθημερινά αντιλαμβάνονται, αντιδρούν, προσαρμόζονται και αναπτύσσουν σκέψεις βασισμένα στις συναισθηματικές τους εμπειρίες. Ωστόσο, ενώ για χρόνια ολόκληρα διδάσκονται κάθε είδους μαθήματα, δεν εκπαιδεύονται στη συναισθηματική τους ανάπτυξη, χάρη στην οποία μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά η ποιότητα της ζωής τους στο μέλλον.

Όταν στα παιδιά διδάσκουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη, το πώς δηλαδή να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά, να κατανοούν την προέλευσή τους και να τα αντιμετωπίζουν, τότε τους παρέχουμε ένα από τα πιο σημαντικά εφόδια για μια καλύτερη ζωή. Έρευνες έχουν δείξει ότι η Συναισθηματική Νοημοσύνη  συμβάλλει κατά 54% στη δημιουργία μιας επιτυχημένης ζωής (σχέσεις, αποτελεσματικότητα, υγεία, ποιότητα ζωής), ενώ φαίνεται πως οι άνθρωποι με υψηλότερη Συναισθηματική Νοημοσύνη είναι  αποδοτικότεροι στη μάθηση, τελειώνουν τις σπουδές τους και λαμβάνουν πιο υγιείς αποφάσεις.

Πώς μπορούμε, λοιπόν, να βοηθήσουμε τα παιδιά να αναπτύξουν τη συναισθηματική του νοημοσύνη και παράλληλα να χτίσουμε μια υγιή και ποιοτική επικοινωνία μαζί τους;

1. Αποδεχόμαστε τα συναισθήματα και τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις: «Αυτό πρέπει να σε στενοχώρησε πολύ», «Βλέπω ότι είσαι πολύ ενθουσιασμένος», «Φαίνεσαι πολύ θυμωμένος. Σίγουρα κάτι έγινε». Αυτά είναι μερικά παραδείγματα αποδοχής των συναισθημάτων, ενώ παράλληλα προσπαθούμε να μην απορρίπτουμε τα συναισθήματά τους λέγοντας, π.χ. «Σιγά το πράγμα, για αυτό θύμωσες;». Ακόμη και αν πιστεύουμε ότι το παιδί υπερβάλει, είναι σημαντικό να δούμε την κατάσταση από την οπτική του παιδιού και να του προσφέρουμε συναισθηματική ταύτιση. Το συναίσθημα είναι κάτι υποκειμενικό και οφείλουμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει στο παιδί και όχι να το κρίνουμε για αυτό που νιώθει.
2. Βοηθάμε τα παιδιά να κατανοήσουν και να ονομάσουν τα συναισθήματά τους και τα ενθαρρύνουμε να μιλήσουν για αυτά. Δεν πιέζουμε το παιδί να μας μιλήσει. Το αφήνουμε να καταλάβει ότι αν θέλει, μπορεί να μας πει τι του συμβαίνει. Με αυτό τον τρόπο θα μάθει να τα διαχειρίζεται.
3. Βοηθάμε τα παιδιά να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των άλλων: «Πώς ένιωσε όταν έγινε αυτό;», «Τι νομίζεις ότι της συμβαίνει;», «Πώς θα ένιωθες εσύ αν αυτό συνέβαινε σε εσένα;».
4. Μιλάμε για τα δικά μας συναισθήματα ανοιχτά, όπως ακριβώς ζητάμε και από τα παιδιά να κάνουν. Δίνουμε συγκεκριμένα παραδείγματα από την καθημερινότητα, π.χ. «Πραγματικά στενοχωριέμαι όταν…», «Χαίρομαι όταν…».
5. Προσπαθούμε να αποτελούμε μοντέλο προς μίμηση. Διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα δικά μας συναισθήματα, δείχνουμε κατανόηση για τα συναισθήματα των άλλων και επιλέγουμε κατάλληλες συμπεριφορές που να ανταποκρίνονται σε αυτά. Δίνουμε με τη συμπεριφορά μας το παράδειγμα ότι διατηρούμε την ψυχραιμία μας ακόμη και όταν θυμώνουμε, π.χ. «Είμαι κουρασμένη από τη δουλειά και χρειάζομαι ένα διάλειμμα πριν συζητήσουμε αυτό που θέλεις», «Δε μου αρέσει όπως μου μιλάς και δε θα καθίσω να σε ακούσω να με προσβάλλεις», «Έχω θυμώσει, οπότε θα ήταν καλύτερα να συνεχίσουμε αυτή τη κουβέντα αργότερα».
6. Τα βοηθάμε να σκέφτονται θετικά για τον εαυτό τους: «Όταν αισθάνεσαι έτσι τι θα μπορούσες να πεις στον εαυτό σου; Μπορώ να τα καταφέρω, θα κάνω το καλύτερο που μπορώ, κάθε μέρα γίνομαι καλύτερος».
7. Επιβραβεύουμε το παιδί όταν δείχνει αυτοέλεγχο. Είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό να πείτε στο παιδί σας φράσεις όπως: «Ήταν πολύ ωραίο που έμεινες ήρεμη και δεν τσακώθηκες μαζί της», «Πολύ ωραία! Θυμήθηκες να χρησιμοποιήσεις τα λόγια σου κι όχι τα χέρια σου για να πεις ότι νευρίασες», «Συγχαρητήρια! Δεν νευρίασες που δεν μπορούσες να φτιάξεις αμέσως αυτή την κατασκευή», «Είδες ότι με λίγη προσπάθεια τα κατάφερες και τελικά την ολοκλήρωσες;»