Η λεπτή κινητικότητα περιλαμβάνει το συντονισμό των μικρών μυϊκών ομάδων του χεριού που μας επιτρέπουν να γράφουμε, να χειριζόμαστε μικρά αντικείμενα, να ντυνόμαστε κ.λπ. Η ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς επηρεάζει όλους τους τομείς της καθημερινότητας ενός παιδιού, από το παιχνίδι μέχρι τη σχολική επίδοση. Συγκεκριμένα, συνδέεται άμεσα με τη γραφή, την ένδυση και απόδυση, τη σίτιση και γενικότερα την αυτοφροντίδα του παιδιού. 

Η ανίχνευση πιθανών δυσκολιών στη λεπτή κινητικότητα του παιδιού, καθώς και η αποκατάστασή τους, είναι κύριος τομέας παρέμβασης της Εργοθεραπείας. Παρακάτω προτείνονται κάποιες δραστηριότητες που χρησιμοποιούν οι εργοθεραπευτές για την ενίσχυση της λεπτής κινητικότητας, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά από φροντιστές και παιδαγωγούς.

Πλαστελίνη: ένα από τα αγαπημένα υλικά των παιδιών που μας προσφέρει μεγάλη ποικιλία σε δραστηριότητες. Μπορούμε να παίξουμε δημιουργώντας σχήματα, γράμματα και σχέδια, αναπτύσσοντας παράλληλα με τη λεπτή κινητικότητα και τις γνωστικές ικανότητες του παιδιού, αλλά και την φαντασία του.

Παιχνίδι με κουμπαρά: χρειαζόμαστε έναν κουμπαρά και μικρά κουμπιά. Ζητάμε από το παιδί να κρατήσει στην παλάμη του τα κουμπιά και να τα ρίξει ένα – ένα στον κουμπαρά, χρησιμοποιώντας τον αντίχειρα, το δείκτη και το μέσο. Στόχος της συγκεκριμένης δραστηριότητας είναι να ενισχύσουμε τη χρήση των συγκεκριμένων δακτύλων για την ανάπτυξη λειτουργικής σύλληψης του μολυβιού (τριποδική λαβή). 

Παιχνίδι με μανταλάκια: τα μανταλάκια είναι ένα πολύ καλό μέσο εξάσκησης για τη λαβή που περιγράφηκε παραπάνω. Το παιδί χρησιμοποιεί το μανταλάκι με τα τρία δάκτυλα για ενδυνάμωση της τριποδικής λαβής. Μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε με διάφορους τρόπους και σε συνδυασμό με πολλά άλλα υλικά, όπως μεταφέροντας πον-πον από ένα μπολ σε άλλο, ανάλογα με το χρώμα ή το μέγεθός τους. 

Χάντρες: χρησιμοποιήστε σχοινάκια και χάντρες σε διάφορα μεγέθη και προσπαθήστε να τα περάσετε από μέσα ώστε να φτιάξετε βραχιόλια και κολιέ.  Μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί να ακολουθήσει συγκεκριμένα μοτίβα ή να σχεδιάσει τα μοτίβα που θέλει για να αναπτύξει τη δημιουργικότητά του.

Δακτυλόκουκλες: βάλτε δακτυλόκουκλες (λούτρινες ή από χαρτόνι) στα δάχτυλά σας και στα δάχτυλα του παιδιού και αναπτύξτε παράλληλα τη λεπτή κινητικότητα, το φανταστικό παιχνίδι, τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του. Το παιδί εξασκεί τα δάκτυλα, τον καρπό και την αντίθεση των δακτύλων.

Αφήστε την φαντασία και τη δημιουργικότητά σας ελεύθερη στην επιλογή των δραστηριοτήτων. Με απλά υλικά και μέσα σε λίγα λεπτά μπορούμε να περάσουμε ποιοτικό χρόνο με το παιδί και να ενισχύσουμε τις δεξιότητές του. 

Κατερίνα Πράτσα

Παιδαγωγός – Β. Εργοθεραπείας