Τραυλισμός στα Παιδιά – Χαρακτηριστικά και συμβουλές προς τους γονείς

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει τον τραυλισμό ως μια διαταραχή στο ρυθμό της ομιλίας, κατά την οποία το άτομο γνωρίζει ακριβώς τι θέλει να πει, αλλά, εκείνη τη στιγμή, δεν είναι σε θέση να το πει, εξαιτίας μιας ακούσιας επαναληπτικής επιμήκυνσης ή παύσης ενός φθόγγου (Κάκουρος- Μανιαδάκη,2006).

Επιπρόσθετα συγκαταλέγεται στις νευρωτικές διαταραχές του λόγου και της ομιλίας. Θεωρείται διαταραχή της ροής του λόγου και εκδηλώνεται με ασυντόνιστες κινήσεις του μυϊκού συστήματος της αναπνοής, της φωνής και της άρθρωσης. Η διαταραχή συμβαίνει στην αρχή ή στο μέσο του λόγου είτε με επαναλήψεις μεμονωμένων φθόγγων, συλλαβών, λέξεων π.χ. χα χα-χαρούμενος είτε με ένα επίμονο κόμπιασμα σε ένα φθόγγο π.χ. χ…χαρούμενος (Δράκος, 1991).

Ένα από τα πιο χρήσιμα κομμάτια των πληροφοριών που έχουμε σχετικά με την αιτία του τραυλισμού είναι αυτό που υποστηρίζει ότι το τραύλισμα εμφανίζεται σπάνια πριν την έναρξη του λόγου στο παιδί (Yairi, 1997a). Τα παιδιά που πρόκειται να τραυλίσουν δε φαίνεται να έχουν κάποια δυσκολία στους πρώτους ήχους, όπως είναι τα γουργουρίσματα και το βάβισμα. Επιπλέον, τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά χτίζουν ένα αρκετά πλούσιο λεξιλόγιο και δημιουργούν γερές βάσεις στη γραμματική πριν ακόμα εμφανιστεί οποιαδήποτε δυσκολία που σχετίζεται με τη ροή (Watkins, Yairi, & Ambrose, 1999).

Υπάρχει μια γενική άποψη για το γεγονός ότι ο τραυλισμός ξεκινάει στην ηλικία των δύο ετών, με τις περισσότερες των περιπτώσεων να το εκδηλώνουν στην ηλικία των πέντε χρόνων (Andrews,1983). Κάποιοι μπορεί να μην παρουσιάσουν τραυλισμό μέχρι τα μέσα της εφηβείας τους, όμως αυτό είναι ασυνήθιστο και συνήθως είναι αποτέλεσμα εγκεφαλικού τραύματος ή ψυχολογικής αντίδρασης (Guitar, 1998).

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΥ

• Προσχολική ηλικία
  → περιστασιακός
  → αγχογώνες καταστάσεις.
• Σχολική ηλικία
  → εντονότερος
  → επίγνωση του προβλήματος
  → καταστάσεις (π.χ. λύπης, χαράς, αναστάτωσης).
• Εφηβεία
  → πλήρη επίγνωση (απογοήτευση, αμηχανία, φόβο)
  → μηχανισμοί αντίδρασης
  → αποφυγή συγκεκριμένων ήχων.|
• Ενηλικίωση
  → γνωρίζει πότε θα εμφανιστεί
  → αποφεύγει καταστάσεις
  → διακατέχεται από φόβο, άγχος
  → αποξένωση (Ανδρέου, 2010).

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΥ

• Πρωτεύουσες συμπεριφορές (εμφανή χαρακτηριστικά ομιλίας):
  • Επαναλήψεις: ήχου, συλλαβής, λέξης ή φράσης.
    Αντίστοιχα παραδείγματα: γ-γ-γ-άτα, μπα-μπα-μπα-μπάλα, δεν ξέρω-δεν ξέρω-δεν ξέρω.
  • Επιμηκύνσεις: συνήθως είναι στην αρχή μιας λέξης, π.χ.:δδδδδώρο.
  • Μπλοκαρίσματα: ακατάλληλη διακοπή του εκπνεόμενου αέρα και της κίνησης των αρθρωτών, π.χ. π……(διακοπή)….άρε.
  • Παρεμβολές, π.χ. έφαγα..εεεε…. τυρί
  • Επαναδιατυπώσεις (π.χ. το μωρό, το παιδί κλαίει)
  • Ανολοκλήρωτες λέξεις, κυρίως όμως ως τρόπο αποφυγής από το άτομο, των παραπάνω τραυλικών επεισοδίων.
• Δευτερεύουσες συμπεριφορές (οφείλονται στην προσπάθεια του ατόμου να αντιμετωπίσει τις δυσρυθμίες που πραγματοποιεί-τρόπος διαφυγής):
  • έντονο κλείσιμο ματιών,
  • κούνημα/τίναγμα χεριών ή κεφαλής-γενικά μελών του σώματος,
  • ένταση της φωνής,
  • αύξηση ταχύτητας της ομιλίας,
  • ένταση στη περιοχή του λαιμού.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ

• Μειώστε την ταχύτητα της ομιλίας ώστε να μειωθεί η επικοινωνιακή πίεση στο παιδί.
  • Ομιλία με χαλαρότερο και πιο αργό ρυθμό.
  • Χρήση περισσότερων και μεγαλύτερων παύσεων ανάμεσα στις λέξεις που εκφέρουμε (π.χ ανάγνωση, συζήτηση).
• Μειώστε την πολυπλοκότητα των γλωσσικών δομών που το παιδί πρέπει να επεξεργαστεί.
  • Χρήση απλών λέξεων.
  • Χρήση λίγο μεγαλύτερων προτάσεων από το μέσο μήκος πρότασης του παιδιού.
  • Χρήση απλής σύνταξης.
• Διδάξτε την έννοια της υγιούς κοινωνικής αλληλεπίδρασης και του αλληλοσεβασμού κατά τη συζήτηση. (Σωστή εναλλαγή σειράς)
  • Ολοκλήρωση φράσεων του παιδιού χωρίς να διακόπτεται.
  • Μέτρημα 1΄΄-2΄΄ προκειμένου να δοθεί απάντηση στην ερώτηση του παιδιού.
  • Να μη γίνονται συνεχώς ερωτήσεις στο παιδί.
  • Διατήρηση βλεμματικής και κοντινής σωματικής επαφής με το παιδί.
• Χρησιμοποιείστε επιβραβεύσεις ώστε να ενθαρρυνθούν οι ευχερείς στιγμές ομιλίας και εξαλείψτε τα αρνητικά σχόλια.
  • Επιβράβευση ομιλίας του παιδιού κυρίως όταν είναι ευχερής, π.χ.«Πολύ μου άρεσε αυτό που είπες».
  • Να μην σχολιάζονται αρνητικά τα δυσρυθμικά στοιχεία της ομιλίας του παιδιού.
• Διορθώστε έμμεσα τις εκφορές με δυσρυθμίες, ώστε το παιδί να αποκτήσει σωστό πρότυπο ομιλίας και να αντιληφθεί ότι έχει την προσοχή του ακροατή.
  • Επανάληψη των φράσεων του παιδιού που περιέχουν δυσρυθμικά στοιχεία -χωρίς όμως τα στοιχεία αυτά- με χαλαρό και ευχερή τρόπο.
• Δημιουργείστε αλλαγές στο οικογενειακό πρόγραμμα αν χρειάζονται ώστε να υπάρχουν περίοδοι χαλάρωσης μέσα στην καθημερινότητα και ουσιαστικός ποιοτικός χρόνος με το παιδί.

Βιβλιογραφία

1. Ανδρέου, Σ. Α. (2010). Διαταραχές της ροής της ομιλίας: Λεμεσός: Στέλιος Ανδρέου.
2. Δράκου, Δ. Γ. (1991). Σύγχρονα προβλήματα της θεραπευτικής παιδαγωγικής, η παιδαγωγική αγωγή του λόγου και της ομιλίας, Τραυλισμός. Αθήνα: Α/φών Τολίδη
3. Κάκουρος, Ε. Μανιαδάκη, Κ. (2006). Τραυλισμός. Η Φύση και η Αντιμετώπιση του στα Παιδιά και τους Εφήβους. Αθήνα: Τυπωθήτω.
4. Καμπανάρου, Μ. (2007). Διαγνωστικά Θέματα Λογοθεραπείας. Αθήνα: Ελλήν
5. Andrews, G. (1983). Stuttering: A review of research findings and theories circa 1982. Journal of Speech and Hearing Disorders, 48, 226-246.
6. Guitar, B. (1998). Stuttering: An Intergraded Approach to lts Nature and Treatment, 2nd ed. Baltimore: Williams & Wilkins.
7. Watkins, R. V. Yairi, E. & Ambrose, N. G. (1999). Early childhood stuttering III: Initial status of expressive language abilities. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 42, 1125-1135.
8. Yairi, E. (1997a). Disfluency characteristics of childhood stuttering. In R. F. Curlee & G. M. Siegal (Eds.), Nature and treatment of stuttering: New directions (2d ed., pp.49-78). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.

Από το paidagogiko.gr