Μαθησιακές δυσκολίες, υπερκινητικότητα, ελλειμματική προσοχή. Είναι έννοιες που δημιουργούν όλο και περισσότερες ανησυχίες, τόσο σε γονείς, όσο και σε εκπαιδευτικούς, με την έναρξη των σχολείων.
Το μεγάλο εύρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι μαθητές και οφείλονται στις μαθησιακές δυσκολίες, έχει ως αποτέλεσμα τη χαμηλή απόδοση τους στο σχολείο, τη μείωση της αυτοπεποίθησής τους, την κακή ψυχολογία τους, την περιθωριοποίησή τους από άλλα παιδιά και τη γενικότερη αποστασιοποίησή τους από τα μαθησιακά δρώμενα, καθώς δυσκολεύονται αισθητά να συμμετάσχουν εύρυθμα σε όλα αυτά.
Ο όρος “μαθησιακές δυσκολίες” χρησιμοποιείται για να περιγράψει το σύνολο των διαταραχών που μειώνουν την ικανότητα ενός ατόμου για επικοινωνία ή μάθηση. Πρόκειται για έναν πολυσυλλεκτικό όρο που μπορεί να αναφέρεται σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, όπως για παράδειγμα: δυσκολίες αντίληψης ,διάσπαση προσοχής, εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, αυτισμό, δυσλεξία, αναπτυξιακή αφασία κ.α.
Από τον ορισμό τους αντιλαμβανόμαστε τόσο την πληθώρα των διαταραχών όσο και τις δυσκολίες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το άτομο. Ωστόσο, πέρα από τις δυσκολίες που το παιδί συναντά στο χώρο του σχολείου, μία μαθησιακή διαταραχή είναι ικανή, εάν δεν αντιμετωπιστεί ορθά, να το ταλαιπωρεί για όλη του τη ζωή. Οι ψυχολογικές, δε, επιπτώσεις είναι σαφώς πολλές, καθώς το άτομο μαθαίνει να ζει υπό την επιρροή μιας διαταραχής που δεν του επιτρέπει να μελετήσει, να κατανοήσει, να γράψει καλλιγραφικά, να επεξεργασθεί αφηρημένες έννοιες, να εκφραστεί καλύτερα και φυσικά να νιώσει όπως τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του.
Όμως σήμερα έχουμε μια σημαντική βοήθεια σε όλα τα ανωτέρω προβλήματα των μαθητών, τη ΒΙΟΑΝΑΔΡΑΣΗ (Βiofeedback). Η βιοανάδραση, ιατρική μέθοδος της νευροφυσιολογίας, αποτελεί ένα σημαντικό όπλο ενίσχυσης των μαθητών, καθώς μέσω πολύ απλών ασκήσεων μπορεί να εξασκήσει τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου οδηγώντας στη συντονισμένη λειτουργία τους.
Η έλλειψη συντονισμού των δύο ημισφαιρίων είναι εκείνη που ευθύνεται για τη δυσκολία κατανόησης ενός μαθήματος, την κακή απόδοση στην ορθογραφία, τη δυσκολία στην ανάλυση και την αποστήθιση κειμένων καθώς και για τη διάσπαση προσοχής που παρατηρείται συχνά στους μαθητές.
Εστιάζοντας στη σημασία της ισορροπίας των 2 ημισφαιρίων, η βιοανάδραση δίνει μία ιδιαίτερα αποτελεσματική λύση για το παιδί.
Η μέθοδος φυσικά είναι εντελώς ακίνδυνη, καθαρά εκπαιδευτική και δραστικά ωφέλιμη για τα παιδιά που συχνά αντιλαμβάνονται το βιοαναδρασικό μηχάνημα σαν ένα ευχάριστο παιχνίδι και μία δημιουργική διαδικασία, βάζοντας συχνά ως στόχο τη συνεχή βελτίωση της απόδοσής τους. Το παιδί, μέσω της βιοαναδραστικής λειτουργίας, απεγκλωβίζει δεξιότητες και λειτουργίες που σε πρώτο χρόνο μπορεί να μην αντιλαμβανόταν πως είχε, αντιδρά πιο συνειδητά και κυρίως αρχίζει να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του καλύτερα.

Η ιατρική επιστήμη της νευροφυσιολογίας έχει αναπτύξει τη δυνατότητα του ανθρώπου να μάθει και να ελέγχει τις λειτουργίες που υπάγονται στο αυτόνομο νευρικό του σύστημα, αρκεί να λαμβάνει άμεση και ακριβή ανατροφοδότηση, σχετικά με τη συγκεκριμένη λειτουργία που επιθυμεί να ελέγξει. Εκεί ακριβώς βασίζεται η βιοανάδραση. Με τη χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μηχανημάτων, τα οποία δίνουν στο άτομο κάθε στιγμή άμεση πληροφόρηση για μία συγκεκριμένη φυσιολογική του λειτουργία που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του αυτόνομου νευρικού συστήματος, το βοηθά να αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει στον οργανισμό του και μέχρι εκείνη τη στιγμή δε μπορούσε να το αναγνωρίσει.
Είναι ικανή, αφενός να αποφορτίσει μέσω των μεθόδων της το άτομο ψυχοδιανοητικά, αφετέρου δε να το βοηθήσει να αντιμετωπίσει ασθένειες ή προβληματικές καταστάσεις που επηρεάζουν την καθημερινότητά του. Μερικές από τις πιο συχνές δυσκολίες είναι το στρες, οι διαταραχές ύπνου, οι πονοκέφαλοι, οι ημικρανίες, το άγχος, οι φοβίες, η μελαγχολία, η κατάθλιψη και η πολυφαγία.
Τα παιδιά, μέσω του συγκεκριμένου ηλεκτρονικού «καθρέφτη», λαμβάνουν οπτικοακουστικά ερεθίσματα με σκοπό τον συντονισμό και την εκγύμναση των δύο ημισφαιρίων. Αυτά εν συνεχεία τα ενισχύουν όχι μόνο στον τομέα της επικοινωνίας αλλά και στη σχολική τους πρόοδο. Με τον ίδιο τρόπο κατευθύνει και συντονίζει τον ενήλικα που έχει άγχος, φόβο ή στρες και επιθυμεί να αντιμετωπίσει τη δύσκολη πραγματικότητα με μεγαλύτερη δύναμη και ισορροπία.
Ο εγκέφαλός μας είναι εξαιρετικά εύπλαστος και έχει απεριόριστες μαθησιακές ικανότητες. Με τα 300 περίπου δισεκατομμύρια κύτταρά του (νευρώνες) και τα 10 τρις συνάψεων μεταξύ των νευρώνων, είναι ο τελειότερος υπολογιστής που έχει ποτέ υπάρξει. Η απόδοσή του καθορίζεται από το πόσο αρμονικά λειτουργεί και τη δυνατότητά του να βελτιώνεται στο μέγιστο μέσω της βιοανάδρασης.
H Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει την Βιοανάδραση ως θεραπεία εκλογής (επιπέδου 2) για τα παιδιά με Διάσπαση Προσοχής και υπερκινητικότητα. Η σύσταση δημοσιεύεται στο έντυπο της Ακαδημίας Παιδιατρικής και βασίζεται σε τεκμηριωμένα στοιχεία.

• Linden M, Habib T, Radojevic V. A controlled study of the effects of EEG biofeedback on cognition and behavior of children with attention deficit disorder and learning disabilities. Biofeedback Self. 1996;21:35– 49
• Monastra VJ. Electroencephalographic biofeedback (neurotherapy) as a treatment for attention deficit hyperactivity disorder: rationale and empirical foundation. Child Adolesc Psychiatr Clin North Am. 2005;14:55– 82
• Monastra VJ, Lynn S, Linden M, Lubar JF, Gruzelier J, LaVaque TJ. Electroencephalographic biofeedback in the treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder. Appl Psychophysiol Biofeedback. 2005;30:95–114
• DOI: 10.1542/pir.32-2-e18 Pediatrics in Review 2011;32;e18 Elaine Z. Galicia-Connolly, Larissa Shamseer and Sunita Vohra